‘Eerste uitgave jongeren is vaak iets tastbaars’
Wat zou je doen als je je altijd zorgen hebt moeten maken om financiën en plotseling een Bouwbudget van iets meer dan duizend euro tot je beschikking hebt? Dertig jongeren, tussen de 18 en 21 jaar, in een kwetsbare positie in onder andere Eindhoven hebben dit kunnen ervaren, nu de gemeente gestart is met de pilot van het Bouwdepot, een vast maandelijks bedrag om hun leven op orde te brengen en aan de toekomst te werken.
De jongeren die deelnemen aan de pilot ontvangen 1050 euro per maand. Dit is leef- en leergeld wat ze kunnen inzetten om zelf weer aan het roer te komen van hun leven. Jongeren gebruiken het geld bijvoorbeeld om eventuele schulden en betalingsachterstanden terug te betalen, te werken aan herstel door een behandeling bij een psycholoog of eindelijk voor het eerst van hun leven een hobby op te pakken.
Veel van deze jongeren heeft lange tijd in de overleefstand geleefd, nu krijgen ze de ruimte om te gaan leven. Aan de jongeren is gevraagd wat voor hen een belangrijke uitgaven was bij de straat van het Bouwdepot. Wat blijkt? Een betekenisvolle uitgave is voor iedereen anders.
Garnalenkroketten
Zo zag één van de deelnemende jongeren die het Bouwdepot ontving, garnalenkroketten in de supermarkt liggen. Ze had ze nog nooit eerder gegeten. Voorheen kon ze dit ook niet kopen, want daar was geen geld voor, maar nu was er wél de financiële ruimte om ze in haar mandje te leggen. ‘Het klinkt als iets onbenulligs, een doosje met garnalenkroketten, maar het is iets wat zij nog niet eerder ervaren had: de “luxe” om een bepaald product uit de supermarkt uit te proberen’, aldus ontwerper van het Bouwdepot, Manon van Hoeckel.
Een ander kocht diverse verzorgingsproducten, er was iemand die concertkaartjes kocht, ook bluetooth-oortjes kwamen voorbij en weer een ander schafte een controller voor zijn spelcomputer aan. Er waren ook jongeren die een kerstcadeau kochten voor iemand anders, aangezien de pilot rond de kerst van start ging. Wat we veel terug hoorden was de aanschaf van een huisdier, iets waar veel mensen, zeker deze jongeren, steun uithalen. Ook zijn er grote aankopen waar de jongeren komend jaar voor willen sparen. Veel van hen wensen hun rijbewijs te halen, omdat dit hun baankansen en zelfstandigheid vergroot.
Wat zou jij doen als je plotseling meer geld te besteden had?
Mentale boost
‘Zo’n tastbare uitgave betekent vaak heel veel voor deze jongeren’, zegt Anne Meesters, projectleider van de pilot in Eindhoven. ‘Van buitenaf denk je al gauw: kun je niet beter al je geld apart zetten? Maar we moeten niet onderschatten wat het mentaal gezien voor de jongeren betekent om iets te kunnen kopen waar ze al lang van dromen. De begeleiders van de jongeren vinden het heel normaal dat jongeren iets kopen wat al heel lang op hun verlanglijstje staan. Denk maar eens aan wat je zelf zou doen als je nooit financiële ruimte hebt gehad, en nu iets meer middelen tot je beschikking hebt. Zou je dan meteen alles op een spaarrekening zetten of toch iets kopen wat je al heel lang wil hebben?
Degene die de spelcomputer kocht, wil bijvoorbeeld graag op zichzelf gaan wonen. Maar het is moeilijk om in deze tijd iets te vinden. Daarom besloot zij haar geld deels te gebruiken om het op haar slaapkamer bij haar ouders zo fijn mogelijk maken. Wat voor haar ook een pluspunt is, is dat ze door het spelen van computerspellen digitaal in contact kon komen met anderen, iets wat ze in het echte leven soms moeilijk vindt.’
Een aantal jongeren dat wel een eigen woning heeft, zette het geld in om van hun huis een thuis te maken. Dankzij het Bouwbudget konden ze laminaat leggen of een nieuw dekbed kopen. Ook geeft het Bouwdepot jongeren weer wat ruimte om hun hobby’s op te pakken, zoals danslessen of boksen. ‘Het zijn uitgaves die in hun situatie misschien niet direct logisch lijken, maar het zijn juist de dingen die onlogisch zijn die het leven leuk maken. Deze jongeren hebben net als iedereen recht op zulke geluksmomentjes en dankzij de vastberadenheid van de gemeente Eindhoven krijgen ze die nu.’
In navolging van Eindhoven zijn ook de gemeenten Amersfoort, Rijnstreek (Alphen aan de Rijn/Kaag en Braassem en Nieuwkoop) en Groningen gestart met kleinschaliger pilots van de aanpak het Bouwdepot.
Jongeren die het Bouwdepot ontvangen, stellen ook een bouwplan op. Hierin zetten ze samen met een begeleider hun persoonlijke doelen waar ze in het Bouwdepot jaar mee aan de slag willen uiteen en leggen ze afspraken vast over hoe ze met elkaar omgaan, de financiën/sparen.